Sta hier even bij stil: we hebben in totaal 9,2 miljard ton plastic geproduceerd. En helaas is er geen goede oplossing of infrastructuur om met al dit afval om te gaan. Volgens een onderzoek gepubliceerd in het vakblad ‘Science Advances’ zal 6,3 miljard ton van dit plastic nooit gerecycled worden. Dit staat gelijk aan het gewicht van een miljard olifanten!
Het plastic probleem is constant in het nieuws omdat het een verwoestende impact heeft op onze oceanen en het leven in de zee. Volgens de Earth’s Oceans Foundation is ongeveer 90% van al het afval in de oceaan plastic afval. Dit zorgt niet alleen voor de dood van miljoenen bedreigde zeedieren per jaar, maar leidt ook tot het feit dat kleine plastic-deeltjes in de oceaan zijn gaan drijven (ook wel microplastics genoemd). Door ultraviolet licht en golven wordt het plastic namelijk afgebroken in steeds kleinere deeltjes.
Dit is niet alleen problematisch voor alles wat in de oceaan leeft, maar ook voor de mensen die vis en andere zeedieren eten. Een studie gepubliceerd in Water Research is erachter gekomen dat microplastics zelfs in ons zeezout en drinkwater zitten.
Veel bedrijven en politici zien de ernst van de zaak in en proberen hun steentje bij te dragen. Maar wij kunnen ook helpen door wat kleine aanpassingen te maken in ons dagelijkse leven. Heb je er wel eens op gelet hoeveel plastic we gebruiken en meteen weer weggooien?
De plastic-productie blijft maar stijgen
We hebben in de afgelopen 10 jaar meer plastic geproduceerd dan in de afgelopen eeuw. Elke minuut worden er volgens The Guardian een miljoen plastic flessen gekocht over de hele wereld. En dit getal blijft helaas stijgen.
Maar plastic heeft ook positieve effecten gehad. Het heeft de verkenning van de ruimte, de luchtvaart en de geneeskunde bevorderd. Het probleem met plastic is vooral dat we het produceren voor spullen die we niet echt nodig hebben.
Volgens de non-profit Plastic Oceans wordt ongeveer de helft van al het plastic ter wereld maar één keer gebruikt voordat het wordt weggegooid. Denk aan het rietje in je drankje of het plastic bestek dat je krijgt bij je afhaalmaaltijd.
Wat plastic zo problematisch maakt is dat het niet biologisch afbreekbaar is. Hierdoor kan het tot wel duizend jaar blijven bestaan!
Er wordt ons keer op keer verteld dat we moeten recyclen, maar daar lossen we het probleem helaas niet mee op. Het probleem begint bij de plastic-productie.
Deze statistieken zijn niet bedoeld om je een slecht gevoel je geven. En je moet vooral niet denken dat het gevecht tegen plastic een verloren zaak is. Dit is een oproep tot actie om de planeet en komende generaties te helpen. Er is nu in Europa gelukkig een positieve trend in het verminderen van het plastic gebruik. Plastic rietjes en wegwerpbestek zijn vanaf 2021 in heel Europa verboden!
Dit soort overheidsvoorschriften zijn ontzettend belangrijk, maar er zijn ook dingen die jij kunt doen in de strijd tegen plastic. Een paar simpele veranderingen kunnen een heel groot verschil maken!
1. Stop met het gebruiken van plastic
Klinkt nogal voor de hand liggend (en moeilijk)! Slechte gewoontes zijn nou eenmaal lastig te doorbreken. Maar stel jezelf eens op de proef en let op hoe vaak je plastic gebruikt die je meteen weer weggooit. Probeer een schriftelijk overzicht bij te houden en markeer de gevallen die niet echt nodig zijn. Misschien koop je dingen in kleine verpakkingen terwijl je ook groter kunt inkopen (bijvoorbeeld snacks die individueel verpakt zijn). Of je bestelt meestal je ijsje in een plastic bakje in plaats van een hoorntje. Probeer zulke (kleine) beslissingen bewuster te maken.
Maak een realistisch plan om minder plastic te gebruiken. Het maken van een bewuste keuze hier en daar helpt natuurlijk niet heel veel, maar als je er een gewoonte van maakt om minder plastic te gebruiken dan kom je al een heel eind!
Er zijn gelukkig heel wat snelle hacks die het je makkelijk maken om minder plastic te gebruiken.
Hou je van een kopje koffie in de ochtend? Zet je koffie dan thuis en neem het mee naar werk in een thermoskan of zorg ervoor dat je een mok in je tas hebt. Starbucks en de NS geven je namelijk korting op je koffie als je met je eigen mok komt! Zo hopen ze het aantal wegwerpbekers flink terug te dringen. Wat nog makkelijker is, is om een herbruikbaar rietje bij je te hebben. Dit past in elke tas en je maakt hier een groot verschil mee!
Nog een voor de hand liggende manier om het milieu te helpen is om geen plastic flessen te gebruiken. De kwaliteit van het drinkwater is Nederland is over het algemeen hartstikke goed, dus je hoeft geen water uit flessen te drinken. Maar als je toch liever geen kraanwater drinkt dan kun je ook een Brita waterfilter gebruiken. Drink je graag bruisend water? Koop dan een Sodastream, dit is goed voor je portemonnee én het milieu!
Supermarkten en andere winkels zijn in 2016 begonnen met het gevecht tegen plastic zakken. Gratis plastic zakken bij je boodschappen zijn niet meer toegestaan. En als je er toch een nodig hebt dan moet je ervoor betalen. Gelukkig neemt tegenwoordig zo’n 83% van de Nederlanders zijn eigen boodschappentas mee.
2. Koop duurzame kleding
Volgens schattingen van de World Conservation Union (IUCN) komt er jaarlijks ongeveer 1,5 miljoen ton microplastics in de zee terecht. Twee derde van deze microplastics zijn kledingvezels!
Jij kunt helpen door zo min mogelijk polyester en nylon kleding te kopen. Koop in plaats daarvan kleding gemaakt van natuurlijke vezels zoals katoen, bamboe of hennep. Probeer ook eerlijk met jezelf te zijn als het nieuwe seizoen weer aanbreekt – heb je nou echt een volledig nieuwe winter-garderobe nodig?
We kennen allemaal het gevoel van het hebben van een kast vol met spullen, maar niets om aan te trekken. Probeer ‘slim’ te shoppen en koop kledingstukken die je goed kunt combineren. En als je echt de drang voelt om nieuwe kleding te kopen, ga dan eens langs bij een aantal kringloopwinkels. Door tweedehands kleding te kopen help je niet alleen het milieu maar draag je ook unieke kleding waar niemand anders mee rondloopt.
Wat ook helpt is om jezelf (en anderen!) te motiveren om minder plastic te gebruiken met behulp van sociale invloed. Sociale invloed is het effect dat de woorden of daden van andere mensen hebben op jouw gedachten of gedrag. In een interview met Hidden Brain legt gedragseconoom en nobelprijswinnaar Daniel Kahneman uit dat sociaal druk de beste manier is om mensen aan te zetten milieubewuste beslissingen te maken. Dit houdt in dat mensen graag het gedrag van hun sociale groep spiegelen. We zien het gedrag dat anderen in onze zogenaamde peer group vertonen namelijk als het “juiste gedrag”.
Met andere woorden, als je weet dat ‘iedereen’ (de mensen die je kent) meer aandacht besteedt aan hun plastic gebruik, dan is de kans groter dat dit invloed heeft op jouw gedrag dan wanneer je een statistiek hoort over hoe schadelijk plastic is.
Dus breng je vrienden of collega’s bij elkaar. Regel een clothes-swap – dit is gezellig en een geweldige manier om (gratis!) wat nieuwe showstoppers te vinden. Of deel die coole tweedehandswinkel die je hebt ontdekt op je favoriete social media platform. Laten we elkaar helpen om bewuster om te gaan met ons milieu.
3. Voedsel en verpakking
Laat het restaurant of café weten dat je geen plastic bestek nodig hebt als je je favoriete take-out besteld. En als je echt heel toegewijd bent, spring dan op de fiets en haal het eten zelf op met je eigen herbruikbare plastic/glazen bakjes.
Je kunt ook plastic-bewust boodschappen doen. Als je dingen ‘in bulk’ koopt – in grote hoeveelheden – dan gooi je minder plastic verpakkingsmateriaal weg (en je portemonnee is hier natuurlijk ook blij mee). Er komen ook steeds meer duurzame winkels op de markt die het je makkelijk maken om minder plastic weg te gooien. Ga eens langs bij Marqt, Dille en Kamille en Ekoplaza!
Zero waste activisten, Nicky en Jessie, geven superhandige tips wat betreft milieuvriendelijk leven. Op hun Instagram-feed kun je informatie vinden over waar je een milieuvriendelijke koptelefoon of duurzame schoenen kunt kopen, hoe je je eigen bodylotion kunt maken en zelfs hoe je een wormenbak kunt gebruiken (ja, een wormenbak).
Zelfs techbedrijven houden zich bezig met het plastic probleem! Volgens Business Insider gebruikt Apple sinds 2017 zo’n 84% minder plastic in hun verpakkingen.
4. Steun goede doelen
Je kunt ook helpen door goede doelen te steunen. De Plastic Soup Foundation bijvoorbeeld, is een geweldige Nederlandse non-profit die het plastic probleem wil helpen oplossen. Dit goede doel is ook partner van Lemonades Giveback programma. Ze focussen zich onder andere op het verband tussen plastic en onze gezondheid en op educatie. Ze hebben ook een app beschikbaar – genaamd ‘My Little Plastic Footprint’ – waarmee je jouw hoeveelheid plastic kunt terugdringen.
Er is helaas geen magische manier om het plastic probleem op te lossen, maar er is wel een groeiende beweging van mensen en gemeenschappen die zich zorgen maken en samenwerken om een verandering teweeg te brengen. We kunnen de schade niet ongedaan maken maar we kunnen zeker wel samenwerken om oplossingen te vinden en de planeet een betere plek te maken voor de komende generaties.